Gelaagdheid in de beleving van een gevel, dat is wat een open houten gevelbekleding teweegbrengt. Bij een transparante of open gevel resulteert dit in een soort ‘sluier’, waarbij een dieptebeleving ervaren wordt. Je kijkt immers tussen de gevelbekleding naar het achterliggende materiaal. Dit materiaal dient waterdicht te zijn, om weer en wind te weren.
Bron: architectengilde_nl / woodforum_be
open gevel (half)open gevel gesloten gevel
Bij een gesloten gevel zijn de houten delen overlappend aangebracht, een achterliggend weefsel voor de waterdichtheid is dan niet nodig.
Een open gevel kan voorzien zijn van achterliggende gevelkozijnen, waarbij je door de houten gevelbekleding naar buiten kunt kijken. Van buitenaf gezien overheerst de houten gevelbekleding.
Een (half)open gevel of gesloten gevel wordt voorzien van duidelijke gevelopeningen. Van een afstand kun je niet door de smalle openingen tussen de gevelbekleding doorkijken.
Een open gevel heeft als bijzonder kenmerk dat ‘s avonds, wanneer het buiten donker is, de verlichte binnenruimte zichtbaar wordt. Overdag kun je rondom naar buiten kijken, terwijl de gevel een beschut en geborgen gevoel geeft.
Bron: gsus_palmboom / freshomedesign_com
Bron: aequo_/gebouwen
Bron: inhabitat_com
Onderstaande afbeeldingen geven een indruk van een meer traditionele geveluitvoering. Een gesloten gevel, met duidelijk contrasterende raamopeningen. Het onderscheid tussen gevel en raam is overduidelijk zichtbaar.
Bron: bouwinfo_be
Bron: dearchitect_nl / platowood_nl
De gevel rechtsboven is uitgevoerd in Cederhout waarvan het oppervlak is gebrand. Dit resulteert in een diepbruin-zwarte kleur, die zwarter en grover van structuur wordt naarmate de inbranding dieper gaat. Een diepere inbranding biedt in principe een langere bescherming tegen weersinvloeden, maar maakt de gevel ook gevoeliger voor beschadigingen. Op bovenstaande afbeelding is een oppervlakkige inbranding gerealiseerd, met een diepbruine kleur. De donkere gevel contrasteert op fraaie wijze met de witte gevelkozijnen. Het verkoolde houtoppervlak beschermd het onderliggende hout voor vele jaren (>50 jaar!). Deze techniek vindt zijn oorsprong in Japan, en wordt Shou sugi ban genoemd.
Bij toepassing van een open gevel is het daarnaast mogelijk om dynamische gevelfragmenten op te nemen. Deze dienen bijvoorbeeld als extra zonwering. In onderstaande afbeelding uitgevoerd als Western Red Cedar op een metalen achterconstructie.
Bron: Miedemahout / freshomedesign_com
Gevels worden al sinds jaar en dag in de wereld toegepast als ‘sluier’. In de islamitische cultuur, evenals in de oosterse cultuur zien we dit terug. Het resulteert in een bijzondere beleving van de ruimte, waarbij het daglicht wordt gefilterd en op gereduceerde wijze een ruimte binnenvalt.
Bron: columbia_edu
Deze korte uiteenzetting geeft inzicht in het onderscheid tussen een open of gesloten houten gevelstructuur. Doordat de gevel een extra transparante dimensie krijgt, ontstaat een zekere gelaagdheid in de verschijningsvorm. Bij toepassing van een glazen pui achter een lamellen-/weefselstructuur ontstaat een zekere ‘sluier’-werking. Door de hoge lichtintensiteit buiten, kun je moeilijk naar binnen kijken. Zodra de nacht invalt en binnen de verlichting brandt wordt de binnenwereld juist zichtbaar. Dit spanningsveld geeft een bijzondere beleving!
In de binnenstad van Eindhoven hebben we, voor de locatie van de Schellensfabriek, een ontwerp gemaakt voor een werelds badhuis. In dit badhuis komen de verschillende badculturen samen. Binnen dit ontwerpproces hebben we onder andere een studie verricht naar mythologie en sluierwerking van gevels.