Zonlicht- en daglichtinval leveren een grote bijdrage aan de beleving van ruimte. Om deze kwaliteit tot zijn recht te laten komen, maakt een bezonningsstudie deel uit van onze ontwerpsystematiek.

Ontwerpen met licht

Het weer is veranderlijk, en vormt daarmee een bijzonder dynamisch schouwspel binnen de veelal statisch gebouwde omgeving. Zonlicht en daglicht vormen de hoofdelementen waarmee we ontwerpen. Binnen het ontwerp van een woning is het bijvoorbeeld prettig om in de ochtendzon te ontbijten. Indien de woning van veranda met buitenhaard is voorzien, is het prettig wanneer de ondergaande zon deze tot zonsondergang aanlicht.

Zonlichtinval op de juiste wijze toegepast creëert en spel van licht op de wanden en vloeren. Van ochtendgloren tot zonsondergang wordt op die manier ook binnenshuis beleefd. Ontwerpen met licht draagt bij aan de beleving van ruimte.

Onderstaand is op een drietal momenten van het jaar de zonlichtinstraling door een bezonningsstudie inzichtelijk gemaakt:

Zonlichtsimulatie moderne villa, datum 21-6@12:00hr

Zonlichtsimulatie moderne villa, datum 21-3@12:00hr

Zonlichtsimulatie moderne villa, datum 21-12@12:00hr

Bovenstaande afbeeldingen laten het verschil in de zonnestand én zon-intensiteit zien voor de zomer, winter en voorjaar. Op deze wijze wordt de lichtinval, binnen het ontwerp, inzichtelijk gemaakt.

Het belang van voldoende daglicht op het menselijk lichaam

Wettenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat daglicht het lichaam activeert en zowel leerprestaties als werkprestaties met 11 tot 20% verhoogd. Daarnaast heeft voldoende daglicht een gunstig effect op het ziekteverzuim, dat met 6% daalt.

Daglicht verschild qua kleurtemperatuur en lichtintensiteit gedurende de dag. In de ochtend is de kleur kouder dan gedurende de avond. Rond het middaguur is de lichtintensiteit het hoogst. Het menselijke metabolisme maakt gebruik van daglicht en de verschillen gedurende de dag. Daarom zijn er speciale verlichtingsarmaturen ontwikkeld die de kleurtemperatuur en de lichtintensiteit gedurende de (werk)dag nabootsen. Binnen het ontwerp van en gebouw houden we rekening met een optimale benutting van daglichtinval. Dit levert naast een structurele besparing op energiekosten, een prettig binnenklimaat op. Kunstlicht vormt hierbij een ondersteuning, met name op de momenten dat voldoende daglicht afwezig is.

Duurzaam daglicht

In de tijd dat kunstlicht nog niet bestond werden interessante ontwerpoplossingen bedacht om een ruimte te verlichten. Denk bijvoorbeeld aan hoge ramen, met bovenlichten of daklichten. Nadat elektriciteit haar intrede deed werd meer en meer gebruik gemaakt van kunstlicht. En dat terwijl daglicht, ten opzichte van kunstlicht, het menselijk lichaam activeert, bevorderlijk is voor de gezondheid en de productiviteit ten goede komt. Door optimaal gebruik te maken van daglicht wordt een aanzienlijke besparing gerealiseerd op energiekosten voor kunstlicht. Het project 100% schoon licht, in opdracht van AgentschapNL, heeft inzicht geboden dat op energieneutrale wijze gebruik gemaakt kan worden van belichting van een ruimte. Gebruikmaken van daglicht wanneer dit in voldoende mate aanwezig is. Gedurende de winter wordt in de ochtend en avond aanvullend gebruik gemaakt van kunstlicht. Bewegingsdetectie gecombineerd met daglichtregeling beperkt het energieverbruik van kunstlicht. De energie benodigd voor het kunstlicht wordt tussen de PV-cellen en het net uitgewisseld.  Het resultaat: Energieneutrale verlichting met een hoge daglichttoetreding, energiezuinige kunstverlichting en duurzame energieopwekking.

Mijn visie gaat uit naar ontwerpen die in de basis gebruik maken van de natuurlijke energiebronnen, waarbij installatietechniek dienend is ter optimalisatie en verhoging van het comfort. Een ontwerp dient in de basis goed te zijn. Techniek dient meerwaarde te creëren  en geen oplossing te vormen voor een onopgelost probleem.

Architectonisch ontwerpen in samenhang met de natuur

Als architect wil ik mensen dichter bij de natuur brengen, door ruimten binnen gebouwen te creëren waarin het menselijk lichaam het beste functioneert. Door gebruik te maken van natuurlijke bronnen verhogen wij de duurzaamheid van een gebouw. Dat maakt gebouwen die wij ontwerpen aantrekkelijker, en verhoogd daarmee de economische en ecologische duurzaamheid.

Ontwerpen in samenhang met de natuur leidt tot besparingen op investeringskosten en exploitatiekosten. Daarnaast levert het een aanzienlijk prettiger binnenklimaat op. Techniek zetten we liever in op plaatsen waar deze echt meerwaarde oplevert. Alles met een stekker is immers kostbaar, verbruikt energie, heeft onderhoud nodig en is aan slijtage onderhevig.

Daglichtmogelijkheden

De dynamiek van daglicht vormt een spel waarbinnen we, gedurende het verloop van de dag en het jaargetijde, de meest optimale belichting realiseren. Een hoogstaande zomerzon brengt veel warmte, terwijl een lage winterzon in mindere mate warmte brengt. Schijnt de zon niet, dan is er meestal sprake van een zwak diffuus licht. Afhankelijk van de ligging en functie van het gebouw werken we een ontwerpmodel uit waarbinnen de meest optimale daglichtmogelijkheden inzichtelijk worden gemaakt. Binnen het architectonisch ontwerp creëren we op die wijze een rijke en optimale beleving van daglicht, en creëren we een plezierig en natuurlijk binnenklimaat.

Als basis voor een gebouw geldt dat de buitengevels een hoge isolatiewaarde hebben. Stralingswarmte van de zon door een beglazingsoppervlak levert veel warmte op.

– Kantoorruimten bij voorkeur op het noorden. Computers en mensen dragen bij aan de warmteproductie, waardoor warmte door zoninstraling overbodig is. Bovendien is zonlicht in dergelijke situaties vaak hinderlijk bij beeldschermwerk. Bevindt een dergelijke ruimte zich op het zuiden, dan werken we bijvoorbeeld met zonneluifels net onder bovenramen die het daglicht ver naar binnen brengen maar directe zoninstraling wordt vermeden. Het raamoppervlak onder de luifel wordt op die wijze beschaduwd. Als voorbeeld deze link naar een kantoorgebouw met kantoorruimten op het noorden, de entree en verkeersruimten als klimaatbuffer op het zuiden.

– Groepsruimten bij voorkeur op het noorden. De aanwezigheid van meerdere mensen dragen bij aan het temperatuurbehoud van een ruimte.

– Woonruimten bij voorkeur op het zuiden. Hier wordt directe zonlichtinval, met name in het voor- en najaar als in de winter als prettig ervaren. In de zomer kan zonlicht door dakoverstekken, luifels of dynamische zonwering eenvoudig geweerd worden.

De oriëntatie van een gevel bepaald op welke wijze we een gevelopening vorm geven om op gunstige wijze dienstbaar te zijn aan de ruimtefunctie. Techniek wordt ingezet daar waar het echt meerwaarde oplevert, en een natuurlijke wijze te kort schiet. Een teveel aan warmte op de zuidgevel, kunnen we via het ventilatiesysteem bijvoorbeeld benutten om de noordzijde te verwarmen. Elk architectonisch ontwerp, begint met een duurzaam energie- en ontwerpconcept, waarbinnen de warmte en energiehuishouding gecombineerd met de architectonisch concept inzichtelijk wordt gemaakt.

De bouwkosten ter realisatie van dergelijke duurzame verblijfsruimten variëren van € 700 tot maximaal € 900,- per m2.

Via dit contactformulier kunt u vrijblijvend met ons in contact komen.